budowle magazynowe

Magazyn to konstrukcja inżynierska, przeznaczona do magazynowania zapasów, uwzględniająca w maksymalnym stopniu (przy ich projektowaniu) podatność magazynową, zapasów. Budowle magazynowe cechuje duża różnorodność, a wynika ona z następujących przesłanek:                       

·         rodzaju towarów i ich podatności magazynowej

·         czasu magazynowania zapasów

·         rotacji zapasów w magazynie

·         stopnia ich przygotowania do zmechanizowanych manipulacji

·         mechanizacji i automatyzacji procesów magazynowych

Podstawowe zagadnienia dotyczące określenia i podziału budowli magazynowych są podane w normie PN-81/B-01012.

„Budowle magazynowe są to konstrukcje inżynierskie zaprojektowane i wykonane w taki sposób, aby w maksymalnym stopniu zabezpieczały składowane w nich wyroby przed ubytkami ilościowymi i stratami jakościowymi oraz zapewniały właściwe i bezpieczne warunki pracy obsługujących je osób”. Budowle magazynowe dzieli się na:

1) Budowle magazynowe otwarte zwane także składowiskami, są to budowle nieosłonięte, z

nawierzchnią gruntową lub utwardzoną, przeznaczone do składowania wyrobów odpornych

na warunki atmosferyczne. Budowle magazynowe otwarte występują jako place składowe –

do składowania wyrobów sztukowych, nie opakowanych (odlewy, wyrobu hutnicze itp.) oraz

luzem (piasek, żwir itp.)

2) Budowle magazynowe półotwarte są to budowle częściowo odsłonięte, przeznaczone do

składowania wyrobów o ograniczonej odporności na warunki atmosferyczne (przeważnie nie

są odporne na działanie promieni słonecznych i opadów atmosferycznych). Budowle

półotwarte występują jako:

- wiaty magazynowe – do składowania wyrobów opakowanych w skrzyniach,

w beczkach (np. oleje) oraz nieopakowanych (np.

materiały budowlane)

- zasieki – do składowania wyrobów sypkich i kawałkowych luzem

- zbiorniki otwarte – do składowania wyrobów płynnych i półpłynnych

3) Budowle magazynowe zamknięte są to budowle całkowicie wydzielone z przestrzeni za

pomocą pełnych przegród budowlanych oraz dachu przeznaczone do składowania wyrobów

nie odpornych na warunki atmosferyczne, wymagających odpowiedniej temperatury,

wilgotności, wentylacji oraz czystości powietrza w przestrzeni, w której będą

przechowywane, a także wyrobów wymagających odpowiedniego zabezpieczenia. Budowle

magazynowe zamknięte występują jako:

- budynki magazynowe jedno i wielokondygnacyjne

- bunkry i piwnice (np. dla materiałów niebezpiecznych i wybuchowych)

- zbiorniki zamknięte i silosy

Ze względu na przeznaczenie magazyny dzielą się na:

·         przemysłowe (surowców, półfabrykatów, wyrobów gotowych, opakowań, materiałów do utrzymania ruchu), zapewniające utrzymanie ciągłości produkcji i zbytu;

·         dystrybucyjne (handlowe), zapewniające zapotrzebowanie produkcji i konsumpcji;

·         rezerwowe, przeznaczone do długookresowego przechowywania zapasów.

W zależności od postaci fizycznej przechowywanych dóbr materialnych (asortymentów) magazyny dzielą się na przeznaczone do:

·         materiałów masowych luzem (sypkich, kawałkowych, bryłowych);

·         materiałów płynnych lub półpłynnych;

·         materiałów tzw. sztukowych w postaci uformowanych różnego rodzaju jednostek ładunkowych (opakowania jednostkowe i zbiorcze, paletowe jednostki ładunkowe, kontenery, pakiety, wiązki itp.).

Ze względu na warunki przechowywania i występujące zagrożenia magazyny dzielą się na przeznaczone do przechowywania:

·         dóbr nie wymagających specjalnych warunków przechowywania, nie stwarzających zagrożenia;

·         dóbr wymagających ściśle określonych warunków przechowywania, nie stwarzających zagrożenia;

·         preparatów i substancji niebezpiecznych, które stwarzają określone zagrożenie i w związku z tym wymagają odpowiednich warunków przechowywania.

W zależności od zastosowanych rozwiązań technicznych i organizacyjnych rozróżnia się magazyny o składowaniu:

·         selektywnym, w którym zapewniony jest bezpośredni dostęp do każdej jednostki ładunkowej w dowolnej chwili, bez koniczności przemieszczania innych jednostek;

·         nieselektywnym, które nie zapewnia bezpośredniego dostępu do każdej jednostki ładunkowej w dowolnej chwili, bez konieczności przemieszczania innych jednostek;

·         mieszanym, czyli częściowo selektywnym i częściowo nieselektywnym.

Budowle magazynowe charakteryzują się następującymi elementami:

1) rodzaj i wielkość, Wielkość budowli magazynowych określa się w m2 (powierzchnia) i w m3 (kubatura).

2) parametry konstrukcyjno-badawcze, określa się przez podanie: liczby

kondygnacji, obciążenia podłóg i stropów, siatki słupów, wysokości użytkowej, liczby i

rozmieszczenia otworów drzwiowych oraz sposobu oświetlenia, ogrzewania i łączności.

3) mikroklimat, Liczba kondygnacji wynika z określonych potrzeb przestrzennych budowli, rodzaju magazynowanych dóbr oraz dysponowanej wielkości działki budowlanej.

4) pojemność, Rozpiętość siatki słupów wpływa na sposób zagospodarowania powierzchni

magazynowej.

5) przepustowość, Liczba i rozmieszczenie otworów drzwiowych wynika ze sposobu zagospodarowania powierzchni magazynowej, przebiegu technologicznego, procesu magazynowania oraz liczby jednocześnie użytych środków transportowych.

Wyposażenie magazynów stanowią środki techniczne i organizacyjne, takie jak

maszyny, urządzenia, narzędzia, przyrządy i instalacje, za pomocą których są realizowane

następujące funkcje magazynu:

a) przepływ ładunków, organizacja tego przepływu oraz dokumentacja

związana z przebiegiem technologicznego procesu magazynowego,

b) utrzymywanie odpowiedniego mikroklimatu dla zapewnienia warunków przechowywania

zapasów magazynowych oraz warunków pracy personelu magazynowego,

c) zapewnienie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz bezpieczeństwa pożarowego w magazynie.

Wyposażenie magazynów dzielimy na 2 podstawowe grupy:

a) wyposażenie technologiczne,

b) wyposażenie instalacyjno-budowlane.

Urządzenia wyposażenia magazynowego muszą spełniać wymagania technologicznego

procesu magazynowego, muszą być dostosowane do właściwości składowanych zapasów, a

także do warunków funkcjonalno-budowlanych budynku magazynowego.

W dobrze zorganizowanym magazynie jego przestrzeń powinna być w pełniwykorzystana a manipulacje towarami zminimalizowane. W każdym zagospodarowaniu

magazynu są zawarte następujące elementy :

a) przestrzeń składowa dla jednostek ładunkowych z towarami wraz z drogami

manipulacyjnymi.

b) główne drogi transportowe rozmieszczone pod kątem prostym do dróg manipulacyjnych

wraz z wyjściami przeciwpożarowymi,

c) strefy przyjęć, wydań i kompletacji towarów

d) pomieszczenia administracyjne, socjalne, ładownie wózków akumulatorowych itp.

Dla każdego rozwiązania jest ważne, aby przepływ towarów przez magazyn byłpłynny i przejrzysty nie powodował krzyżowania się dróg przepływu i „wąskich gardeł” w przepływie. należy przewidzieć w magazynie pomieszczenia na biura, pomieszczenia socjalne, ładowanie wózków akumulatorowych. Usytuowanie tychpomieszczeń nie może zakłócać przepływu towarów i wykorzystania magazynu.